Onderzoeks(ver)richtingen in de praktijk van de mbo-docent (NRO-project)
Kwaliteitsverbetering van het onderwijs wordt de afgelopen jaren steeds meer gelinkt aan onderzoekend werken door onderwijsprofessionals. Van individuele docenten en docententeams wordt verwacht dat zij hun onderwijspraktijk continu verbeteren. Dat veronderstelt dat docenten(teams) in het mbo kritische vragen stellen bij hun uitvoeringspraktijk, zij zich bij het ontwerpen van nieuw onderwijs laten voeden door onderzoeksresultaten over de eigen praktijk en nieuwe aanpakken evalueren. Onderzoekend werken vereist een onderzoekende houding en kritisch-reflectief werkgedrag. De vijf mbo-instellingen uit het consortium hebben behoefte aan inzicht in hoe onderzoekend werken van docenten en docententeams op hun instelling betekenis krijgt. Daarnaast willen zij zicht krijgen op interventies die bijdragen aan het versterken van onderzoekend werken van docenten en docententeams en/of aan onderwijsverbetering. Hiertoe zijn vier onderzoeksvragen geformuleerd:

1. Hoe percipiëren betrokkenen in de onderzochte mbo-instellingen het onderzoekend werken van docenten?
2. Wat zijn kenmerken van in de praktijk lopende interventies met het oog op onderzoekend werken van docenten?
3. Wat is de invloed van de interventies op onderzoekend werken en/of onderwijsverbeteringen?
4. Wat zijn bevorderende en belemmerende factoren (mechanismen) hierbij?

Mbo-instellingen uit het consortium hebben zelf (lopende) interventies aangedragen die volgens hen samenhangen met onderzoekend werken. Deze interventies vormden de basis voor voorliggend onderzoek, dat is opgezet als een meervoudige gevalsstudie. Bij vijf casussen zijn gedurende drie schooljaren gegevens verzameld via kwalitatieve (deskresearch, interviews, focusgroepen, activiteitenflits) en kwantitatieve (vragenlijst) methoden. Samenwerking tussen professionele onderzoekers en docentonderzoekers had als oogmerk de doorwerking van het onderzoek naar de beroepspraktijk te versterken. Dit onderzoek is (mede) gefinancierd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek

Betrokken docentonderzoeker: Karin Messelink (Landstede Groep)

Betrokken organisaties: Ecbo, lectoraat Beroepsonderwijs (Hogeschool Utrecht), Hogeschool van Amsterdam, ROC van Twente, Nova College, Noorderpoort, Graafschap College.

Looptijd: 2017-2021 (afgerond)

Producten:

• De volledige eindrapportage is te vinden op https://www.hu.nl/onderzoek/publicaties/onderzoeksverrichtingen-in-de-praktijk-van-de-mbodocent
• Het artikel over ‘Onderzoekend werken aan onderwijsverbetering’ in Profiel is te vinden op https://www.profielactueel.nl/content/data/dossiers/docenten/Vakblad_Profiel_09_2021_p33_35.pdf
• De praatplaat voor opleidingsteams is te vinden op https://www.hu.nl/onderzoek/publicaties/onderzoekend-werken-aan-onderwijsverbetering

Voor meer informatie over dit onderzoeksproject neem contact op met Karin Messelink, kmesselink@landstedegroep.nl