“Als jongeren dichtbij huis gaan werken, moet je ze ook dichtbij opleiden”, stelt Gerdien Martens, beleidsmedewerker ‘Doorlopende routes’ bij Landstede Groep. “In het onderwijssysteem hebben vmbo-basisleerlingen de kortste opleidingsduur. Op weg naar een mbo2-diploma moeten zij het vaakst wisselen van opleidingslocatie en docententeam. Daardoor is er minder tijd om deze leerlingen echt te leren kennen en is het risico op uitval groot.” Daarom: laat leerlingen vanuit hun eigen vmbolocatie, begeleid door één team van vmbo- en mbo-docenten, ervaringen opdoen met beroepen, leren op het mbo en een mbo2-diploma halen.

Eigen sausje
Inmiddels is Landstede Groep al zeven jaar bezig met doorlopende en geïntegreerde leerroutes. “Nu pas is dit ‘het nieuwe normaal’”, bekent Gerdien. “Onze focus ligt op de jongere en wat die nodig heeft om straks met succes te kunnen functioneren op de arbeidsmarkt en/of vervolgopleiding.” Landstede werkt op negen locaties één op één samen met de vmbo-scholen. Steeds met dezelfde uitgangspunten, maar met een ‘eigen sausje’ van de twee samenwerkende scholen. Zo kunnen vmbo-basisleerlingen van TalentStad Beroepscollege in het derde jaar kiezen voor een doorlopende leerroute naar mbo2. Vooralsnog halen ze zo in vijf jaar zowel hun vmbo- als mbo-diploma. Inge van den Oever (Landstede MBO) en Wouter Weelink (TalentStad) zijn projectleiders van de doorlopende routes vmbo-mbo in Zwolle. Zij faciliteren docenten van Talentstad en hun mbo-collega’s om de doorlopende leerroutes te stroomlijnen. “Op een vast dagdeel kunnen zij zich toeleggen op ontwikkelen. Wij zorgen voor de randzaken, het ‘gedoe’ eromheen”, lacht Inge. “Leerlingen moeten bijvoorbeeld dubbel ingeschreven staan, roosters en systemen moeten aansluiten. Wij zien kansen, kijken wat er zou kunnen, wat docenten nodig hebben en organiseren dat.” Wouter: “Om de routes te borgen, moeten we zorgen dat het bij het vmbo en het mbo in het onderwijs zit. We zijn bezig elke stap vast te leggen. De bedoeling is dat het dóór kan gaan, ook zonder ons.”

Puzzeltocht
“In de route kunnen leerlingen versnellen, maar – afhankelijk van de vervolgrichting – ook verdiepen of verbreden. Dat is complexer dan het lijkt, zeker als opleidingen niet in één gebouw zitten. In die puzzeltocht zitten we nu”, vertelt Wouter. “We ontwikkelen stap voor stap.” Het aantal deelnemers is nog klein. Vorig schooljaar zaten zeven E&O-leerlingen in de route en hebben vier leerlingen Z&W voedingslessen gevolgd op het mbo en eerder (mbo-)examen gedaan. Leerlingen van D&P volgen al onderdelen van mbo2 en gaan volgend jaar ook examens doen. De technische profielen staan op de rol. Eind dit jaar is er naar verwachting een doorlopende leerroute naar alle Zwolse mbo2-opleidingen van Landstede MBO. Ondertussen verkent Landstede Groep de mogelijkheden om ook leerlingen vanuit het praktijkonderwijs in te laten stromen in de doorlopende leerroutes. “Het begint bij je maatschappelijk verantwoordelijk voelen voor het onderwijs dat je biedt”, zegt Inge. “Het allerbelangrijkste is dat de leerling student wordt in een begeleide, zachte overgang naar mbo2. Zo krijgen ze een stabiele basis voor hun toekomstige leven en zijn ze klaar voor de arbeidsmarkt of om door te leren op niveau 3. Als vmbo- en mbo-docenten elkaar ontmoeten en leren kennen is er ontzettend veel mogelijk! Docenten vinden elkaar in hun professionaliteit en enthousiasme. Daarom ook laten we oud-leerlingen van de routes hun succesverhalen delen; niet alleen voor leerlingen, maar ook voor docenten.”

Vooraan staan
Hoe trots ze zijn op studenten als Alberd Jan (zie foto), die door het integreren van vmbo en mbo nu weet waar hij het voor doet en verder wil leren op mbo3, steken Inge en Wouter niet onder stoelen of banken. Wouter: “Dat is wat ons drijft. We vinden het ontzettend belangrijk dat vmbo- en mbo2- leerlingen eens een keer vooraan staan. Dat zij mogen versnellen en als eerste aan de beurt zijn, in plaats van als allerlaatsten hun diploma-uitslag te krijgen. Het zijn leerlingen die in meerdere opzichten vaak het deksel op de neus gekregen hebben. Ze verdienen de erkenning dat wat zij doen ertoe dóet en dat ze het hartstikke goed doen!” Inge: “De grootste winst van de doorlopende leerroute zit in méér dan het kwalificerende deel, namelijk ook in de sociale- en persoonlijke ontwikkeling: Als jij goed in je vel zit, dan gaat leren vanzelf.”